เครื่องช่วยฟังทำหน้าที่ขยายเสียงให้ดังขึ้นก่อนส่งไปที่หู และถูกส่งต่อไปยังสมองเพื่อแปลความหมาย เครื่องช่วยฟังมี 5 องค์ประกอบหลัก ได้แก่
1.ไมโครโฟนจำนวนหนึ่งหรือสองตัว ทำหน้าที่รับเสียง
2.โปรเซสเซอร์เสียง ช่วยทำให้เสียงพูดชัดเจนขึ้น โดยการลดเสียงรบกวน
3.แอมพลิฟายเออร์ ทำหน้าที่ขยายเสียงให้ดังขึ้น
4.รีซีฟเวอร์รับเสียงที่ผ่านการประมวลผลส่งไปยังหูของผู้ใช้
5.แบตเตอรี่แบบชาร์จไฟหรือแบบใช้แล้วทิ้ง
เครื่องช่วยฟังมีขั้นตอนประมวลผลคือ ไมโครโฟนรับเสียงจากภายนอก จากนั้นเสียงถูกส่งไปยังตัวโปรเซสเซอร์เสียง เพิ่มปรับแต่งสัญญาณเสียง เช่น ทำให้เสียงพูดชัดเจนขึ้น ลดเสียงรบกวนลง จากนั้นระดับความดังของเสียงจะถูกเพิ่มโดยแอมพลิฟายเออร์ และสุดท้ายส่งเสียงที่ผ่านการประมวลผลนี้แล้วไปยังหูของผู้ใช้งานผ่านรีซีฟเวอร์
เครื่องช่วยฟังในปัจจุบันมีการประมวลผลแบบดิจิตอล และใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) เข้ามาช่วยประมวลผล รวมถึงเครื่องช่วยฟังบางรุ่นสามารถรีชาร์จแบตเตอรี่ได้ ทำให้การใช้งานง่ายและสะดวกต่อผู้ใช้งานมากยิ่งขึ้น เนื่องจากไม่ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่ นอกจากนี้เครื่องช่วยฟังบางรุ่นยังสามารถเชื่อมต่อแบบไร้สายกับอุปกรณ์ต่างๆได้มากขึ้น เช่น โทรศัพท์มือถือ แท็บเล็ต คอมพิวเตอร์ และโทรทัศน์ ทำให้ผู้ใช้งานเครื่องช่วยฟังสามารถเชื่อมต่อกับโลกกว้างได้อย่างสม่ำเสมอ